Jazz is not dead: Jazz and beyond

Zaterdag 18 augustus 2007, Jazz Middelheim, Park den Brandt, Antwerpen

Het 2-jaarlijkse festival Jazz Middelheim in het park Den Brandt in Antwerpen kent voor alle 5 dagen een ander thema. De vierde dag biedt met het thema “Jazz and beyond” alle mogelijkheden en carte blanche voor de programmeurs.

Wanneer de Duitse trombonist Nils Wogram met zijn Root 70 Plus om stipt 3 uur de dag opent, is de grote menigte nog niet op het programma af gekomen. Slechts een schamel aantal voorste rijen in de festivaltent is bezet. Root 70 Plus is Wogram’s bekende kwartet uitgebreid met de indrukwekkende Russische pianist Simon Nabatov, waar hij ook als duo mee samen musiceert sinds 1994. Zowel Wogram als Nabatov heeft een herkenbare klassieke achtergrond. Jazzthema’s vermengen zich op natuurlijke wijze met klassieke en moderne klanken zoals in Eat It, waarin Nabatov op onconventionele wijze de snaren van de piano beroert en Wogram hem bijstaat op melodica. Het concert is op momenten rustig kabbelend en ingetogen dan weer biedt het boeiende en wervelende uitstapjes. Het nummer Desert is een bijna romantische ballad beginnend met een mooie bassolo van Matt Penman waarin drummer Jochen Rückert het nummer fraai ritmisch in kleurt. Hayden Chisholm maakt indruk met zijn soli waarbij hij zijn altsax van tijd tot tijd omruilt met de basklarinet en Wogram’s melodica. In Wild 13 etaleert Wogram nog eens de flexibiliteit van de trombone en de diversiteit aan klanken; hij laat zijn instrument grommen en klinken als een didgeridoo. Mooi zaterdagmiddagconcert!
Om 5 uur in de middag is het de beurt aan het Eric Legnini Trio met Matthias Allamane op bas en Dré Pallemaerts die de aangekondigde Franck Aghulon achter de drums vervangt. De 37-jarige Legnini staat te boek als één van de meest getalenteerde jazzpianisten van dit moment en België’s trots achter de jazzpiano. Het trio stelt niet teleur en hij brengt een mooi evenwichtige serie met nummers van zijn CD’s Miss Soul en het dit jaar verschenen Big Boogaloo. Een subliem samenspelend trio met vandaag hierin Dré Pallemaerts als debutant. Er worden mooie soulvolle nummers gebracht, zoals het Miss Soul zonder pianist. In het naar een Cubaanse cocktail genoemde Mojito Forever laat Legnini heerlijke Latijnsamerikaanse invloeden doorklinken met een subtiele drumsolo er in verwerkt. De set wordt afgesloten met het titelnummer Big Boogaloo.

Vallen de eerste twee concerten in de categorie “Jazz”, dan valt Dez Mona zeker in de categorie “and beyond”. Je zou ze zo snel niet verwachten op een jazzfestival, maar veeleer op alternatieve popfestivals. Ze kunnen zelf ook nog niet geloven dat ze voor Jazz Middelheim werden gevraagd. Dez Mona, genaamd naar Desdemona uit Shakespeare’s Otello, is afkomstig uit de Antwerpse scene. De stem en sfeer van zanger/stemkunstenaar Gregory Frateur roept bij mij associaties op met Velvet Underground’s Nico. Hij brengt met veel passie en drama songs, teksten en stilte. Arid Song is een dergelijk gepassioneerd nummer met een mooie melancholieke bijdrage van accordeonist Roel Van Camp. In het nummer Trial als duo met bassist Nicolas Rombouts zoals ze in 2003 zijn begonnen, wordt de melancholie door het bijna angstaanjagende gekrijs zelfs heel invoelbaar. En ondanks de vaak niet zuivere zang weet de groep te boeien. En heel af en toe wordt de muziek zelfs licht swingend zoals in de ironische gospel Loordy Loordy Loordy en het nummer Sister. Maar feestmuziek is het zeker niet! Het wordt tijd voor iets luchtigers.

De Matthew Herbert Big Band is iets luchtigers. Matthew Herbert betreedt met glimmende zwarte lakschoenen het volgebouwde podium. Hij bijt in een wijnglas, het geluid wordt opgenomen en gesampled en vervolgens kan het feest beginnen en de in smoking geklede 18-koppige big band met dirigent Pete Wraight komt op. Straatgeluiden mengen zich met muziek. Herbert heeft radicale opvattingen over zijn muziek: geen gebruik van drumcomputers of bestaande samples . Live bewerkt hij de klank van het orkest en mixt dat wild met ter plekke geproduceerde geluidjes. Het scheuren van papier, het leeg laten lopen van ballonnen, maar ook meer muzikale geluidssamples worden tijdens het concert steevast bewerkt en gebruikt in een muzikale collage. Matthew Herbert Big Band is feest en doet mij af en toe wat denken aan het Willem Breuker Kollektief. De band speelt hard en het is een feest om de band die slechts nu en dan optreedt bezig te zien. Jazz and beyond; einde dag 4 Jazz Middelheim.